Alevi inancının en önemli zaman dilimlerinden biri olan Muharrem ayı 25 Ekim Cumartesi günü başlıyor. Muharrem ayının ilk 12 günü oruç tutmak bir Alevi İslam ibadeti olarak yüzyıllardır icra edilen bir gelenektir. Muharrem orucu bir Kur’an buyruğudur. Aynı zamanda bu ayda oruç tutmak peygamber efendimizin de çok büyük önem verdiği bir ibadettir.
Muharremde oruçla birlikte bir de matem tutma ibadeti vardır. Kerbela’da Hz. İmam Hüseyin ve yanındakilerin menfur bir şekilde şehit edilişi nedeniyle Aleviler bu ayda oruçla birlikte matem de tutmaktadırlar. Matem aynı zamanda şehit edilen bütün ehlibeyt imamları için de tutulmaktadır.
Muharrem ayı dinsel yaşamda önemli bir aydır. Muharrem, Arap takvimindeki ilk aydır. Arap takviminde yasak aylar / haram aylar denen dört ay vardır ki bunlardan biri de Muharremdir. Haram aylarda kan dökülmesi, savaş yapılması yasaktır. Haram ay tabiri aynı zamanda dokunulmaz, saygı gösterilmesi gereken, kutsal ve kutlu ay anlamına da gelmektedir. Nitekim Muharrem sözcüğü de bu manayı ihtiva etmektedir. Kur’an’da haram aylarla / kutlu aylarla ilgili ayetler bulunmaktadır.
Nitekim, Bakara Suresi 194. ayette şöyle denilmektedir:
“Kutlu aya karşı kutlu ay olmak üzere kutluluk karşılıklıdır. O halde size saldırırlarsa siz de onlara aynı şekilde saldırın…”
Uyarı Bölümü / Berae Suresi 36. ayette ise şöyle buyrulmaktadır:
“Gökleri ve yeri yarattığı gündeki yazısına göre Allah katında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü kutsal aylardır…”
Zilkade, Zilhicce ve Recep ayı ile birlikte haram ay olarak kabul edilen Muharrem ayı semavî dinler tarihi açısından çok mühim olayların cereyan ettiği bir zaman dilimidir. Muharrem aynı zamanda semavî dinlerde oruç ayıdır. Bilindiği üzere oruç, ibadet amacıyla gün ağarmasından gün batımına değin yemeden, içmeden ve cinsel ilişkiden uzak durma halidir. Musevi, Hıristiyan ve İslam inancında kutsal kabul edilen Muharrem ayında oruç tutmak, Kur’an’da Bakara Suresi 183. ayette şu şekilde emredilmektedir:
“Ey inananlar, ibadet amacıyla kimi günler, gün ağarmasından gün batımına değin yemeden, içmeden ve cinsel ilişkiden uzak durmak, sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sizin de üzerinize bir buyruk olarak yazılmıştır. Umulur ki, böylece kötülüklerden sakınmış olursunuz.”
Evvelce 10 gün olarak tutulan bu oruç Alevilerce 12 İmam hürmetine 12 gün olarak tutulmaktadır. Ayrıca Kerbela katliamında peygamber efendimizin torunu Hz. Hüseyin ve yanındakilerin hunharca katledilmeleri ile birlikte oruca ilaveten yas da tutulmaya başlanmış, böylece ilk on günü yas ve oruç, son iki günü de sadece oruç olmak üzere toplamda 12 günlük oruç ibadeti bir buyruk olarak ifa edilir hale gelmiştir.
Muharrem orucunun evvelce 10 gün olmasının da kaynağı Kur’an’dır. Nitekim Tan Yeri Bölümü / Fecr Suresi 1 ve 2. ayetlerinde şöyle denilmektedir:
“Tan yerine andolsun! On geceye andolsun!”
Burada “tan yeri” ve “on gece” ifadesiyle Muharrem ayının ilk on gününe işaret edilmektedir.
Muharrem orucuna ilişkin peygamber efendimizden rivayet olunan bazı hadisler vardır ki bunlardan Abbas oğlu Abdullah yoluyla nakledilen bir hadis Muharrem orucunun dindeki yerini gayet net bir biçimde ortaya koymaktadır.
Peygamber efendimiz söz konusu hadisinde şöyle demektedir:
“Muharrem ayında bir gün oruç tutmak bir ay oruca bedeldir.”
Muharrem’den üç gün evvel başlanan ve 3 gün tutulan bir de Masum – u pak orucu vardır ki bu oruç, küçük yaşta şehit olan ehlibeyt çocuklarına hürmeten tutulmaktadır. Lakin bu orucun farziyet içermediğini de belirtelim.
Muharrem ayı dinsel yaşamda önemli bir aydır. Muharrem, Arap takvimindeki ilk aydır. Arap takviminde yasak aylar / haram aylar denen dört ay vardır ki bunlardan biri de Muharremdir. Haram aylarda kan dökülmesi, savaş yapılması yasaktır. Haram ay tabiri aynı zamanda dokunulmaz, saygı gösterilmesi gereken, kutsal ve kutlu ay anlamına da gelmektedir. Nitekim Muharrem sözcüğü de bu manayı ihtiva etmektedir. Kur’an’da haram aylarla / kutlu aylarla ilgili ayetler bulunmaktadır.
Nitekim, Bakara Suresi 194. ayette şöyle denilmektedir:
“Kutlu aya karşı kutlu ay olmak üzere kutluluk karşılıklıdır. O halde size saldırırlarsa siz de onlara aynı şekilde saldırın…”
Uyarı Bölümü / Berae Suresi 36. ayette ise şöyle buyrulmaktadır:
“Gökleri ve yeri yarattığı gündeki yazısına göre Allah katında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü kutsal aylardır…”
Zilkade, Zilhicce ve Recep ayı ile birlikte haram ay olarak kabul edilen Muharrem ayı semavî dinler tarihi açısından çok mühim olayların cereyan ettiği bir zaman dilimidir. Muharrem aynı zamanda semavî dinlerde oruç ayıdır. Bilindiği üzere oruç, ibadet amacıyla gün ağarmasından gün batımına değin yemeden, içmeden ve cinsel ilişkiden uzak durma halidir. Musevi, Hıristiyan ve İslam inancında kutsal kabul edilen Muharrem ayında oruç tutmak, Kur’an’da Bakara Suresi 183. ayette şu şekilde emredilmektedir:
“Ey inananlar, ibadet amacıyla kimi günler, gün ağarmasından gün batımına değin yemeden, içmeden ve cinsel ilişkiden uzak durmak, sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sizin de üzerinize bir buyruk olarak yazılmıştır. Umulur ki, böylece kötülüklerden sakınmış olursunuz.”
Evvelce 10 gün olarak tutulan bu oruç Alevilerce 12 İmam hürmetine 12 gün olarak tutulmaktadır. Ayrıca Kerbela katliamında peygamber efendimizin torunu Hz. Hüseyin ve yanındakilerin hunharca katledilmeleri ile birlikte oruca ilaveten yas da tutulmaya başlanmış, böylece ilk on günü yas ve oruç, son iki günü de sadece oruç olmak üzere toplamda 12 günlük oruç ibadeti bir buyruk olarak ifa edilir hale gelmiştir.
Muharrem orucunun evvelce 10 gün olmasının da kaynağı Kur’an’dır. Nitekim Tan Yeri Bölümü / Fecr Suresi 1 ve 2. ayetlerinde şöyle denilmektedir:
“Tan yerine andolsun! On geceye andolsun!”
Burada “tan yeri” ve “on gece” ifadesiyle Muharrem ayının ilk on gününe işaret edilmektedir.
Muharrem orucuna ilişkin peygamber efendimizden rivayet olunan bazı hadisler vardır ki bunlardan Abbas oğlu Abdullah yoluyla nakledilen bir hadis Muharrem orucunun dindeki yerini gayet net bir biçimde ortaya koymaktadır.
Peygamber efendimiz söz konusu hadisinde şöyle demektedir:
“Muharrem ayında bir gün oruç tutmak bir ay oruca bedeldir.”
Muharrem’den üç gün evvel başlanan ve 3 gün tutulan bir de Masum – u pak orucu vardır ki bu oruç, küçük yaşta şehit olan ehlibeyt çocuklarına hürmeten tutulmaktadır. Lakin bu orucun farziyet içermediğini de belirtelim.
Muharrem orucunun tutlacağı günler aşağıdaki gibidir:
Muharrem 1 – 25 Ekim 2014 cumartesi
Muharrem 2 – 26 Ekim 2014 pazar
Muharrem 3 -27Ekim 2014 Pazartesi
Muharrem 4 – 28 Ekim 2014 Salı
Muharrem 5 -29 Ekim 2014 Çarşamba
Muharrem 6 – 30 Ekim 2014 Perşembe
Muharrem 7 – 31 Ekim 2014 Cuma
Muharrem 8 – 1 Kasım 2014 Cumartesi
Muharrem 9 – 2 Kasım 2014 Pazar
Muharrem 10 – 3 Kasım 2014 Pazartesi
Muharrem 11 – 4 Kasım 2014 Salı
Muharrem 12 – 5 Kasım 2014 Çarşamba
Yüce Allah oruçları ve tutulan matemleri kutlu katında kabul eylesin.
Muharrem 2 – 26 Ekim 2014 pazar
Muharrem 3 -27Ekim 2014 Pazartesi
Muharrem 4 – 28 Ekim 2014 Salı
Muharrem 5 -29 Ekim 2014 Çarşamba
Muharrem 6 – 30 Ekim 2014 Perşembe
Muharrem 7 – 31 Ekim 2014 Cuma
Muharrem 8 – 1 Kasım 2014 Cumartesi
Muharrem 9 – 2 Kasım 2014 Pazar
Muharrem 10 – 3 Kasım 2014 Pazartesi
Muharrem 11 – 4 Kasım 2014 Salı
Muharrem 12 – 5 Kasım 2014 Çarşamba
Yüce Allah oruçları ve tutulan matemleri kutlu katında kabul eylesin.